Wcześniejszy wykup mieszkań z kredytem - Rzeczpospolita, 6 września 2007
Ponad 117 tysięcy spółdzielców spłacających stare kredyty w spółdzielniach ma szansę na wcześniejszy wykup mieszkań
Chodzi o osoby, które na początku lat 90. kupiły mieszkania w spółdzielniach. Zostały obarczone wysokimi odsetkami (na początku lat 90. inflacja była bowiem bardzo wysoka). Swoje zobowiązania spłacają teraz według tzw. normatywu, czyli ustalonych odgórnie stawek pomnożonych przez metraż mieszkania. Dotyczy to około 120 tys. osób w całej Polsce. Kiedy 31 lipca nowelizacja ustaw o spółdzielniach mieszkaniowych wprowadziła tani wykup mieszkań lokatorskich, korzystne zmiany ich nie objęły. Teraz posłowie chcą to zmienić.
Umorzenie teraz, a nie za dziesięć lat
Wczoraj Sejmowa Komisja Infrastruktury zaakceptowała sprawozdanie podkomisji na temat projektu ustawy o zmianie niektórych przepisów dotyczących przekształceń własnościowych nieruchomości (dzisiaj prawdopodobnie będzie trzecie jej czytanie). Wśród nich znajduje się propozycja nowelizacji ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, regulującej zasady spłacania starych kredytów. Przewiduje ona, że na wniosek kredytobiorcy, który systematycznie i terminowo przez dziesięć lat (liczonych od 1 stycznia 1998 r.) spłacał kredyt, bank umorzy pozostałe do zapłaty zadłużenie z tytułu skapitalizowanych odsetek oraz przejściowego wykupu odsetek od kredytu. Jeśli któremuś ze spółdzielców zostało jeszcze zadłużenie z tytułu samego kredytu, to również ono będzie umorzone. Dla większości członków spółdzielni ten dzień nastąpiłby już za nieco ponad cztery miesiące -1 stycznia 2008 r. Obecnie obowiązujące przepisy umożliwiłyby wykup za 20, a nie dziesięć lat.
Ale uwaga, za wykup mieszkania na własność musieliby jednak zapłacić jednorazowo ok. 10 tys. zł. Dlaczego? Bo trzeba spłacić nominalną kwotę umorzenia kredytu lub dotacji w części przypadającej na ich mieszkania. Posłowie zgłaszali co prawda poprawkę, aby wystarczała spłata tylko 10 proc. tego umorzenia, ale nie zyskała ona akceptacji większości.
Czy budżet na to stać
Kontrowersje budzi też sam pomysł przyspieszenia likwidacji problemu starych kredytów mieszkaniowych. Chodzi o skutki finansowe. Rząd, opiniując projekt, zrobił kalkulację, jak dużo nowelizacja przepisów kosztowałaby budżet państwa. Z danych PKO BP (głównie ten bank obsługuje stare kredyty mieszkaniowe zaciągnięte przez spółdzielnie) wynika, że na koniec 2005 r. zobowiązania te (wraz ze skapitalizowanymi odsetkami i zadłużeniem z tytułu przejściowego wykupienia odsetek) wynosiły ok. 10,15 mld zł. Nie znaczy to jednak, że aż taka kwota obciążyłaby finanse publiczne.
Gdyby nowela weszła w życie w proponowanym kształcie, to -według analiz Ministerstwa Budownictwa - w przyszłym roku umorzeniu podlegałoby 85 -90 proc. kwoty zadłużenia pozostałego na koniec 2007 r. Dla budżetu państwa oznaczałoby to wydatek 1,83 - 1,94 mld zł (z tytułu kredytu - 570 - 610 mln zł, umorzenie skapitalizowanych odsetek - nawet 1,33 mld zł).
Rząd zaznacza, że na szczęście umorzenie zadłużenia z tytułu przejściowego wykupienia odsetek nie wymagałoby wydatkowania środków budżetowych (chodzi o 6,1 - 6,5 mld zł).