Zgodnie z art. 96 ust 1 Ustawy o gospodarce nieruchomościami decyzję w sprawie podziału nieruchomości wydaje wójt/burmistrz/prezydent. Jeżeli nieruchomość wpisana jest do rejestru zabytków decyzję powyższą można wydać wyłącznie po uzyskaniu pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków. „Pozwolenia” to znaczy, że wójt/burmistrz/prezydent nie mogą wydać takiej decyzji jeśli konserwator pozwolenia nie wyda.
Jeżeli zaś nie ma podstaw prawnych do podziału nieruchomości tzn. nie jest on zgodny z ustaleniami planu miejscowego, decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu lub innymi właściwymi przepisami bądź też podział nie jest dokonywany w celach określonych w art. 95 ugn tj. w celu:
1) zniesienia współwłasności nieruchomości zabudowanej co najmniej dwoma budynkami, wzniesionymi na podstawie pozwolenia na budowę, jeżeli podział ma polegać na wydzieleniu dla poszczególnych współwłaścicieli, wskazanych we wspólnym wniosku, budynków wraz z działkami gruntu niezbędnymi do prawidłowego korzystania z tych budynków;
2) wydzielenia działki budowlanej, jeżeli budynek został wzniesiony na tej działce przez samoistnego posiadacza w dobrej wierze;
3) wydzielenia części nieruchomości, której własność lub użytkowanie wieczyste zostały nabyte z mocy prawa;
4) realizacji roszczeń do części nieruchomości, wynikających z przepisów niniejszej ustawy lub z odrębnych ustaw;
5) realizacji przepisów dotyczących przekształceń własnościowych albo likwidacji przedsiębiorstw państwowych lub samorządowych;
6) wydzielenia części nieruchomości objętej decyzją o ustaleniu lokalizacji drogi krajowej;
7) wydzielenia działki budowlanej;
wydzielenia działek gruntu na terenach zamkniętych.
wówczas wójt/burmistrz/prezydent odmówi wydania decyzji o podziale i występowanie o pozwolenie do wojewódzkiego konserwatora zabytków będzie zbędne.